Zespół cieśni nadgarstka – objawy, przyczyny i leczenie
Zespół cieśni nadgarstka to stan chorobowy przejawiający się w szczególności mrowieniem, drętwieniem palców oraz bólem w obrębie dłoni i nadgarstka. Jest on wywołany uciskiem nerwu pośrodkowego przechodzącego przez kanał nadgarstka. Dowiedz się, czym dokładnie jest zespół cieśni nadgarstka, jakie są przyczyny, objawy i leczenie!
Sprawdź również: Łokieć tenisisty – co to takiego i jak leczyć?
Zespół cieśni nadgarstka – co to jest?
Zespół cieśni nadgarstka to jedna z neuropatii uciskowych nerwu pośrodkowego, który biegnie z przedramienia w kierunku dłoni. Polega na upośledzeniu działania nerwu w obrębie kanału nadgarstka w wyniku ucisku mechanicznego. Ta dolegliwość występuje stosunkowo często. Problem może dotyczyć nawet ok. 5% społeczeństwa i pojawić się w każdym wieku, choć najczęściej dotyka osób po ukończeniu 50 roku życia.
Jakie są przyczyny i objawy zespołu cieśni nadgarstka?
Częstą przyczyną zespołu cieśni nadgarstka są wielokrotnie wykonywane jednakowe ruchy (ruchy powtarzalne), jak np. pisanie na klawiaturze i używanie myszki, gra na instrumencie i inne czynności, które wymagają nadmiernego używania dłoni, stąd schorzenie to może mieć charakter choroby zawodowej.
Inne przyczyny zespołu cieśni nadgarstka to urazy (np. złamanie nadgarstka) czy obrzęk tkanek otaczających ścięgna mięśni zginaczy (np. w ciąży lub przy nadmiernym obciążeniu ręki). Dolegliwość ta towarzyszy też innym chorobom, w szczególności chorobom reumatycznym, cukrzycy, niedoczynności tarczycy.
Objawy zespołu cieśni nadgarstka to m.in.:
- ból w okolicach nadgarstka, który nasila się podczas ruchów dłonią,
- drętwienie i mrowienie palców ręki (dotyczy to palców I – III oraz połowy palca IV, czyli kciuka, palca wskazującego, środkowego i połowy serdecznego, nie obejmuje palca małego),
- osłabienie siły w dłoni i palcach,
- trudności z chwytaniem i utrzymywaniem przedmiotów.
Objawy bólowe i parestezje są nasilone zwłaszcza w nocy i mogą wybudzać ze snu, zaś w ciągu dnia utrudniać wykonywanie codziennych zajęć.
Zespół cieśni nadgarstka – do jakiego lekarza należy się udać?
Kiedy pojawią się objawy charakterystyczne dla zespołu cieśni nadgarstka, należy skonsultować się z lekarzem, aby uzyskać właściwą diagnozę. W pierwszej kolejności warto udać się do swojego lekarza rodzinnego, który po wstępnym rozpoznaniu dolegliwości, skieruje do odpowiedniego specjalisty.
Właściwymi lekarzami będą ortopeda lub neurolog, którzy specjalizują się w diagnostyce i leczeniu schorzeń związanych z układem ruchu i układem nerwowym. Bywa, że zespół cieśni nadgarstka można zdiagnozować wyłącznie na podstawie wywiadu i badania fizykalnego, ale czasem lekarz specjalista może zlecić wykonanie dodatkowych badań, które pozwolą potwierdzić rozpoznanie, a niekiedy określić dokładną przyczynę choroby. Pomocne badania to: RTG, USG, rezonans magnetyczny, EMG.
Jak wygląda leczenie zespołu cieśni nadgarstka?
Sposób leczenia zespołu cieśni nadgarstka zależy w dużej mierze od czasu trwania choroby, stopnia nasilenia objawów i przyczyny schorzenia. W większości przypadków zalecana jest terapia zachowawcza, która obejmuje:
- odpoczynek i unikanie działań powodujących ból,
- noszenie ortezy na nadgarstek w celu ograniczenia bólu,
- stosowanie zimnych okładów lub elektrostymulacji,
- ćwiczenia rozciągające i wzmacniające nadgarstek i dłoń,
- terapie manualne,
- wstrzyknięcie glikokortykosteroidów,
- farmakoterapię (leki przeciwbólowe i przeciwzapalne).
Po kilku tygodniach powinna nastąpić poprawa, a najlepsze wyniki osiąga się mniej więcej po 3 miesiącach. W cięższych i bardziej zaawansowanych przypadkach zespołu cieśni nadgarstka lub wtedy, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, konieczne może być leczenie operacyjne.
Operacja może zostać przeprowadzona jedną z dwóch technik: jako otwarta dekompresja lub zabieg endoskopowy. Polega ona na przecięciu troczka zginaczy i odbarczeniu nerwu pośrodkowego. Jest to skuteczna i bezpieczna metoda. Po leczeniu chirurgicznym zalecana jest fizjoterapia, która pozwala na powrót do pełni sprawności, oraz unikanie obciążeń nadgarstka.
Obok leczenia warto wspomnieć o profilaktyce. Osoby z predyspozycjami do pojawienia się zespołu cieśni nadgarstka nie mogą zapomnieć o ćwiczeniach rozciągających oraz prawidłowej postawie i zapewnieniu sobie ergonomicznych warunków pracy, tj. np. odpowiedniej klawiatury, myszki i podkładki w przypadku spędzania wielu godzin przed komputerem.